Een vriend stelde mij onlangs de vraag of ik mijn droom leefde. De vraag bleef hangen; het antwoord op zo’n vraag vergt immers wel enige overdenking. Sterker nog, die vraag houdt mij sindsdien heel erg bezig. Want wat is een droom ? Een droom is in deze context toch iets anders dan een wens om de staatsloterij te winnen. Naar mijn gevoel ligt het meer in de sfeer van het realiseren van je ambitie en het volgen van je bestemming. Op basis van een passie en een visie. De meeste dromen beginnen met: "ik zou willen......." Voor zover ik het nu overzie zijn er twee soorten dromen. Dromen die te maken hebben met de liefde en dromen die meer op het vlak liggen van presteren. Het realiseren van je ambitie of het bereiken van macht, bezit en status. Laten we de erotische fantasieën in dit verband maar even niet definiëren als droom.
Is de droom, die je wilt leven veranderlijk of is het een diepgeworteld ideaal dat als het ware in je genen verankerd ligt ? En is de droom, die je wilt leven ook de werkelijkheid als je hem echt gaat leven ? Of zijn dromen alleen maar bedrog ? En ga je die droom leven, ongeacht de consequenties ? Kun je ook uit een droom stappen ? Wanneer begint een droom ? En is een droom een eindpunt of de weg er naar toe ? En als je je droom gerealiseerd hebt, zoek je dan een andere ? En is heimwee ook en vorm van dromen ?
En wat als je droom verstoord wordt ? Wat als je wilt vliegen maar door de omstandigheden gedwongen wordt te kruipen. Zijn het dan omstandigheden of ontbreekt het je aan de moed om je lot in eigen hand te nemen ? Wat gebeurt er dan met je ?
Voorlopig meer vragen dan antwoorden. Meer vragen dan antwoorden. Maar roept ook een droom niet meer vragen op dan er antwoorden zijn ? En als je dan je droom leeft, en je bent in Santiago geweest, wat is er dan van die droom over ? Of moet er dan weer een andere komen ? Of was die ene genoeg. En net zoals het gezegde, de weg ernaar toe is leuker dan de bestemming, is er dan ook niet een beetje sprake van een anti climax als je je droom geleefd hebt. Of is er een eeuwigdurend prettig gevoel, iets dus waar je heel lang mee toe kunt. Alweer alleen maar vragen. Het wordt lastig maar wel prachtig.
Vandaag viel er een foldertje van de lokale groenteman in de bus met de mededeling dat hij er mee stopt omdat hij zijn jongensdroom gaat volgen en brandweerman gaat worden. Zo simpel kan het dus ook zijn. Dus eigenlijk, je wilt iets heel graag, alleen, het is er nog niet van gekomen en dan ga je het doen. Je gaat je droom dus leven. Kun je dan dus stellen dat een droom niets anders is dan iets wat je heel graag wilt ? Tja, zou ook kunnen. Je droom leven is ook een zaak van prioriteiten, economische omstandigheden en gezondheid. Het hoeft ook niet groot te zijn, het zijn toch altijd de levens- omstandigheden die dicteren of en welke droom je kunt leven. Je droom leven voor een inwoner van een township in Zuid Afrika is ongetwijfeld heel anders dan voor iemand die downtown New York woont. De recente tv serie van Adriaan van Dis laat hier prachtige voorbeelden van zien. En je droom leven is ook een zaak van cultuur, sociale omstandigheden, opvoeding en opleiding. Er zijn voetbalsupporters wiens droom het is om een stuk gras uit het stadion van hun favoriete club in de tuin te krijgen. Anderen daarentegen willen bijvoorbeeld naar Santiago de Compostella lopen. Ieder zijn meug, maar je leeft wel je droom.
Een ander ding is dat je je leven lang een droom kunt hebben, maar die niet geleefd hebt. Daar kunnen duizenden redenen voor zijn. Dat hoeft ook helemaal niet onprettig of onbevredigend te zijn. De idee van iets graag willen, de droom dus, zoals eerder hier vermeld de weg er naar toe, kan bijzonder prettig zijn. Je hoeft dus niet altijd het einddoel te bereiken. Heeft ieder niet tientallen, misschien honderden dingen, gedachten, die je graag zou willen maar waar je gewoon nooit aan toekomt. Hoeft toch niet onprettig te zijn. Hele volkeren leven al decennia of langer met een droom met daarbij de wetenschap dat zij dat tijdens hun leven niet meer mee zullen maken. We zien hier bijna dagelijks de beelden van op de t.v.
Dromen, idealen, doelstellingen, goals, verwachtingen Ze hebben eigenlijk allemaal iets in zich van onbereikbaarheid, De weg er naar toe is belangrijk. En is het misschien ook niet belangrijker om iemand anders te helpen met het leven van zijn droom dan die van jou ? Ik neig meer naar de idee dat het leven een gigantische rivier is waarin wij met de stroom meedrijven. Nee, niet als wrakhout of afval, maar als wezenlijk onderdeel van het totale rivierbeeld. Wat je kunt doen is proberen om afstand te houden van de kant, niet in aanvaring te komen met anderen, anderen te helpen die achter dreigen te blijven of moeite hebben om het hoofd boven water te houden, de stroomversnellingen goed te doorstaan en de ondiepten te mijden en dit alles bij elkaar zou je kunnen noemen: je droom leven.
Voorlopig ga ik maar eens proberen die vragen aan anderen voor te leggen en misschien kom ik dan wel tot een antwoord. En misschien kom ik dan ook aan het antwoord over mijn eigen droom en wat daar nu eigenlijk allemaal van terecht gekomen is.
De volgende ontmoetingen overkwamen mij recentelijk toen ik ging nadenken over het leven van je droom:
André Kuipers, de astronaut, vertelde onlangs dat hij 33 jaar aan zijn droom had gewerkt. En toen ging hij ! Het verwezenlijken van die droom heeft ongetwijfeld grote impact gehad op zijn leven en de keuzes die hij daarvoor heeft moeten maken.
Ik ontmoette Maarten, iemand van begin 40, die een goede baan had bij De Bank. Hij is daar mee gestopt om zijn droom waar te maken om verre oorden te bezoeken. Hij heeft zichzelf daar een dik jaar voor gegeven. En hij heeft de overtuiging, dat als hij weer terug komt het allemaal weer goed met hem komt en hij dan weer een goede functie krijgt.
Een andere Maarten, een jonge vriend van ook rond 40 jaar, heeft de taaislijm ziekte CF waardoor hij over beperkte fysieke energie beschikt. Inmiddels heeft hij een getransplanteerde lever en wacht hij nu op een longtransplantatie. Maarten kan morgen ophouden met leven, maar het weerhoudt hem er niet van het leven positief tegemoet te treden. En er zelfs te zijn voor anderen. Een bijzonder mens. Het heeft hem niet weerhouden om zijn droom te realiseren door negen keer de marathon van New York te lopen. Doorzettingsvermogen is dus ook een factor om je droom te leven.
Ook kwam ik Dick, een gerespecteerd oud collega, tegen die, zijn droom verwezenlijkt heeft door een paar maanden onbetaald verlof te nemen en naar Santiago de Compostella te lopen. Hij is nu rond de vijftig en vond dat hij dit nu moest doen.
Een weeshuis bouwen in Nepal om kansarme kinderen een stukje toekomst te beiden vergt heel veel tijd, inspanning en doorzettingsvermogen. Maar het kan wel de verwezenlijking van een droom zijn.
Ik las in het AD een stukje over de ongekende vrijheid van Hans op de Lage Weide in Utrecht. Hans woont in een uitgebouwde vrachtwagen op het meest afgelegen hoekje van het naargeestige industrieterrein Lage Weide. Samen met zijn hondje Thai. Zijn droom was om met zijn vriendin het geluk in Spanje te gaan beproeven. Maar dat is er nooit van gekomen. Zij liet hem in de steek. Hans kreeg een probleem op zijn werk en de dokter constateerde een versleten ruggenwervel waardor hij zijn werk niet meer kon doen. De droom kwam niet uit een maakte plaats voor een nieuwe: Hans staat ingeschreven voor een huisje waar hij “eerlijk gezegd naar verlangd”. De ongekende vrijheid zal hij dan moeten opgeven.
Het is interessant om de ontwikkeling van je kinderen te zien. Hoe hun dromen zich ontwikkelen en welke worstelingen zij doormaken om de eerste stappen zetten om hun droom te verwezenlijken.
Op een dag zag ik Harry Mulisch in Amsterdam lopen. Zo maar op straat. En ik bedacht dat men hem zich nog over 300 jaar zou herinneren. En toen bedacht ik dat dat bij mij niet het geval zal zijn. Evenals dat met de meeste mensen niet het geval is. En dat stemde mij tot nadenken. Ik wordt hoogstens herinnerd door degenen die mij lief hebben. En hoewel ook dat al heel mooi en dierbaar is, is dat per definitie maar van beperkte duur.
Harry Mulish gaf mij een vaag gevoel van jaloezie, omdat dat mij niet zou overkomen. Temeer omdat ik er – als zo velen – ook wel eens van gedroomd heb om een groot schrijver te worden. Maar ongeacht of ik überhaupt zou kunnen schrijven, stel ik vast dat het mij tot op heden aan die ambitie en het doorzettingsvermogen heeft ontbroken om die droom te willen leven. Maar misschien ontdek ik de hemel ook nog wel.
In de roman “Aan de oever van de Piedra huilde ik” over liefde en wijsheid ensceneert Paulo Coelho de ontmoeting tussen een jonge vrouw en een jeugdvriend va wie zij alijd gehouden heeft. Deze vriend koestert gelijke gevoelens voor haar, maar zijn probleem is dat hij op het punt staat zich tot priester te laten wijden. Een aangrijpende liefdesgeschiedenis. Over dromen....
Mijn goede Nepalese vriendin Sangita had een droom. Hoewel zij tot de betere kaste behoort en het in Nepal relatief goed heeft, wilde zij graag in het buitenland wonen. Zij wilde dat haar beide dochters een betere toekomst zouden hebben. Haar man sprak echter geen Engels en deed er ook geen moeite voor om het te leren. Haar eerste droom werd verwezenlijk toen wij haar op onze kosten naar Nederland haalden om haar de gelegenheid te bieden een stukje van de wereld te zien. Het beviel haar heel goed, maar zij ging/moest weer terug. Enkele jaren later reisde zij naar Canada voor een bezoek aan haar zus. Aldaar aangekomen vroeg zij politiek asiel aan. Zij mocht voorlopig blijven in afwachting van de procedure. Zij mocht het land niet meer uit, haar gezin zat in Nepal en zij moest gaan werken om het hoofd boven water te houden. Vaak had ze het moeilijk en had ze er behoefte aan om te praten. Bijzonder voor een Nepalese. Maar ze hield vol. En na twee jaar mocht haar gezin overkomen. Zij heeft haar droom gerealiseerd. Een moedige vrouw. Hopelijk bevalt het leven van haar droom haar.
Voorlopig ben ik voor mijzelf nog niet van het onderwerp af. Misschien komt mijn droom dan nog wel eens uit dat dit verhaal nog eens iets wordt. Maar ook ik moet er voor gaan oppassen dat ik niet te oud word om mijn droom nog te kunnen leven.
Peter Tersteeg
