Perceptiemanagement & Imagotransplantaties


Perceptiemanagement. Een aparte tak van sport. Het managen van de beeldvorming. De werkelijkheid iets anders verpakken om het beeld aantrekkelijker te maken, is de essentie van perceptiemanagement. Een veelvuldig toegepaste techniek bij PR-afdelingen van grote organisaties en in de politiek. Maar perceptiemanagement wordt ook gehanteerd als iemand zijn cv in elkaar knutselt.

Perceptiemanagement is een vak. Het managen van de beeldvorming waarbij naar mijn bescheiden mening vaak een “woordvoerder” wordt ingezet als de directie zelf niet meer in staat is om de zaken “goed” over het voetlicht te krijgen. Woordvoerder, een merkwaardig begrip overigens. Iemand die de mening van een ander mag verkondigen. Maar dit even terzijde.

Zoals we dat vaak tijdens de Amerikaanse verkiezingen zien, wordt er een beeld van de kandidaat geboetseerd, dat hem goed positioneert bij zijn doelgroep. Dat beeld doet dan wel niet direct de waarheid geweld aan, maar het is toch een creatieve manier van verpakken.

Maar wat dacht u van de inval in Irak omdat het land een grote voorraad aan biologische en chemische wapens zou hebben en bovendien bijna de beschikking zou hebben over een atoombom. We zien Colin Powell nog het “bewijs” leveren in zijn toespraak voor de Veiligheidsraad. Als een soort bijkomend motief werd genoemd dat Irak een goede relatie met Al Qaida had, en dat Irak naar alle waarschijnlijkheid in de toekomst dergelijke wapens aan Al Qaida zou leveren.

En hoe vaak ziet u het niet op televisie. Een zaal vol getergde klanten. Tot het uiterste getergd omdat zij door een leverancier onheus behandeld worden en geen kant meer uit kunnen. Prachtige real life televisie. En dan een vertegenwoordiger van het bedrijf. Natuurlijk niet de topman, maar een masochistisch ingestelde onderknuppel die zijn bovenbaas een plezier wil doen in ruil voor een carrière stapje. De strategie van de onderknuppel is briljant: je gezicht laten zien, begrip tonen voor de aanwezigen, zeggen dat je fout zit, de schuld geven aan de fusie, beloven dat binnen twee weken de hele tent als een zonnetje loopt en de problemen van de aanwezigen na de uitzending allemaal in één keer oplossen. Dat leverde een luid applaus op van de makke, geschoren schapen. Fan-tas-tisch perceptiemanagement.

Wat we hier van kunnen leren? Zorg zo nu en dan voor flinke problemen en los die zichtbaar op. Haast je niet. De pijn mag best wel geruime tijd voelbaar zijn. Een opgelost probleem laat uiteindelijk een veel warmere herinnering na dan een product of dienst waar nooit wat mee is. Daar haal je je schouders over op en mompelt dan waarschijnlijk iets van: daar heb ik het toch voor gekocht? Wellicht een deceptie voor veel verkopers, om te horen dat goede spullen niet borg staan voor loyaliteit. Vergeet de klassieke lessen en beloof gerust meer dan je kunt leveren. Dan weet je tenminste zeker dat je klant aan het einde van jullie relatie zijn schouders niet ophaalt, omdat je volgens afspraak hebt geleverd.

Omgaan met lastige vragen. Haute cuisine voor perceptie- management. Onder alle omstandigheden zelf bepalen waar een gesprek over gaat en hoe het wordt gevoerd. Nooit direct een antwoord geven, altijd de vraag herhalen, vervolgens zelf de vraag enigszins modificeren door deze waar nodig aan te passen, te buigen, te kneden, om te draaien en pas dan het antwoord te geven dat je uitkomt. Het enthousiast brengen van bezuinigingsplannen, herstructureringen, ontslagen en bedrijfssluitingen. Zodanig dat zelfs het negatiefste nieuws nog positief klinkt. Strategisch communiceren met het oog op het doel achter het doel.

Vroeger heette een afdelingshoofd een “chef”. Daarna werd hij een “manager”. Maar dat was moeilijk. Nu het consensus denken een trend wordt is de manager een “leidinggevende” geworden. Het zal aan mij liggen, maar ik moet dan altijd denken aan een assistent loodgieter. En ik vraag me ook altijd af waar die “leiding-ontvangenden” dan zijn. Maar ook dit heeft niets met perceptiemanagement te maken.


Naar mijn bescheiden mening ligt er ook een markt voor imagotransplantaties. Een presentatiecursus, een nieuwe bril, een andere coupe in het haar: het kan ertoe bijdragen dat mensen een ietsje ander beeld van je krijgen. Niet per definitie een minder waarheidsgetrouw beeld. Immers wie zich goed weet te presenteren kan beter liegen, maar ook beter de waarheid spreken dan iemand die minder gepolijst is. En dan kan men zijn voordeel mee doen.

Let u maar eens op de komende tijd. U zult er veel plezier aan beleven als u de voorbeelden van imagotransplantaties en perceptiemanagement bij u langs ziet komen.



Peter Tersteeg



The Perfect Day

Onlangs was ik in Ghana en kreeg tot mijn verrassing de vraag hoe mijn “Perfect Day” er uit ziet. Een eenvoudige vraag waar het antwoord niet zo simpel op te geven is. Of misschien toch wel als we het allemaal wat simpeler benaderen. Het eerste wat je naar mijn gevoel niet moet doen, is allerlei dromen naar voren toveren die niet realistisch zijn. Immers, stel dat je bijvoorbeeld wakker zou willen worden terwijl je bed bezaaid ligt met bankbiljetten, zou dat dan je Perfect Day worden. Dat is nog maar zeer de vraag. Naar mijn gevoel heeft een Perfect Day meer te maken met een gevoel van gelukkig zijn. En dat staat meestal los van materiële zaken.

Een Perfect Day heeft ook iets te maken met tevreden durven zijn. Tevreden met de kleine dingen om je heen. Weten dat je door engelen omgeven wordt. Weten dat er mensen zijn die van je houden. Weten dat je kunt horen en zien. Tevreden zijn als je het goed gaat en niet altijd maar meer willen. Ik heb wel het idee dat ons klimaat en onze manier van gestressed leven er niet echt toe bijdragen om je Perfect Day te hebben. Misschien zijn we daarom allemaal zo somber en klagerig. Maar misschien helpt er over nadenken al een stukje. Toon Hermans komt al een heel eind met zijn simpele gedichtjes; gedichtjes die je blij maken als je ze leest.

Als ik er verder over nadenk, dan heb ik best wel een aantal Perfect Days meegemaakt. Maar dat heb ik mij op die bewuste dag eigenlijk helemaal niet gerealiseerd. Enerzijds misschien jammer; ik zou dan misschien meer van die dag genoten hebben. Anderzijds geniet ik nu nog na van de dagen, die ik achteraf als een Perfect Day betitel.

Mijn Perfect Day zit vol dingen waar ik blij van word. Mijn Perfect Day begint met een rustig ontbijt in een aangenaam klimaat. Met geurende bloemen om mij heen en een mooi muziekje. Met de mensen om mij heen die om mij geven. Zoals je dat ook wel eens in een reclame ziet. En dan gebeurt er iets onverwachts; iets onverwachts wat ik leuk vind. Ik ontmoet bijvoorbeeld iemand in Ghana die mij over mijn Perfect Day vraagt. Of ik kom iemand tegen waar ik een leuk gesprek mee voer. Zomaar een leuke ontmoeting of zoals die keer dat ik in een goed restaurant een beetje te lang aan tafel gezeten had, even mijn benen wilde strekken en tegen mijn buurman tafelgenoot zei “meneer, wat bent u ontzettend lelijk”. Waarop de man zei: “Gaat u zitten. Wilt u iets drinken ?” Een paar weken later werd ik door hem uitgenodigd voor een feest in schotse kilts om de tweehonderdste sterfdag van Richard Burns te gedenken. Prachtig toch ! En een leuk onderdeel voor een Perfect Day.

Ik denk dat het een goede gedachte is om af en toe eens stil te staan bij het invullen van je Perfect Day. Het is heel simpel, wat zou je willen doen als je opstaat. Naarmate je ouder wordt, worden enerzijds de nog te beleven Perfect Days statistisch gezien in aantal steeds minder. Anderzijds is kwaliteit van leven belangrijker geworden. Hoe het ook zij, het is de moeite waard om er eens over na te denken.

Have a Perfect Day !

Peter Tersteeg