Happy days are here again: kijken naar kansen

l`Histoire se repète: we hebben weer eens een echte economische crisis. De eerste voortekenen waren al geruime tijd zichtbaar, maar de toch nog plotselinge heftigheid waarmee de bancaire crisis in Nederland toesloeg was verbazing- wekkend. Evenals de eerste directe gevolgen van die crisis. Fortis viel nota bene binnen enkele dagen uiteen, het eens zo roemrijke ABN AMRO werd in één weekend door de Staat overgenomen en het daarop volgende weekend kreeg ING – de bank met de trotse oranje Nederlandse Leeuw – een kapitaalinjectie van € 10 miljard. Voorts heeft de Staat zich nog garant gesteld voor zo’n slordige € 20 miljard om het systeem in stand te houden. Een ongekende daadkracht van de Nederlandse overheid. Alle lof daarvoor tot op heden.

Maar, ook al lijkt het vertrouwen in het financiële systeem zich weer enigszins te herstellen, de naschokken van de financiële tsunami zullen zich ongetwijfeld manifesteren in de vorm van een mondiale economische recessie. En daar zullen dan vervolgens de bedrijven het slachtoffer van gaan worden. Afnemende investeringen en bestedingen, teruglopende bedrijfs- resultaten, ontslagen, afnemende werkgelegenheid en faillissementen.

In het Chinees is het begrip crisis opgebouwd uit de karakters voor 'bedreiging' en 'kans'. Men gaat er van uit dat er een samenhang bestaat tussen deze schijnbare tegenstellingen. Een crisis is een normaal proces, waar ook organisaties soms doorheen moeten om weer verder te kunnen. Een crisis is dus niet alleen maar bedreigend, maar biedt ook zeker kansen. Kansen om je aan te passen aan veranderende omstandig- heden en kansen om te verbeteren.

Mijn zorg in dit verband is dat wij onvoldoende oog hebben voor de kansen die een crisis met zich mee brengt. Mijn zorg is dat (tijdelijk) slecht renderende ondernemingen door deze nieuwe crisis als gevolg van een incident zullen omgaan. Vele bedrijven zullen weer aan de rand van de afgrond komen. En dan wordt ook nog dat laatste stapje vooruit gezet en is een faillissement een feit. Onnodig kapitaalverlies voor banken en aandeelhouders. Onnodig verlies van werkgelegenheid. Onnodig verlies aan kennis en kunde. Juist dat laatste stapje voorwaarts is vaak onnodig als er beter naar de kansen gekeken wordt die een crisis met zich meebrengt.

Persoonlijk heb ik alle vertrouwen in de kansen, die een crisis biedt. Het prikkelt mij om organisaties te helpen ook deze crisis te doorstaan en de kansen te benutten om te verbeteren. Kijk naar de kansen ! Happy days are here again.

Maar bedenk Albert Einstein: "The definition of stupidity is expecting different results and doing the same things every day."



Peter Tersteeg


www.xi-strategy.nl



Crisis: bedreiging of kans ?

Het is weer helemaal actueel. Een crisis ! Maar hoe kijken we er naar en hoe gaan we er mee om ?

In het Chinees is het begrip crisis opgebouwd uit de karakters voor 'bedreiging' en 'kans'. Men gaat er van uit dat er een samenhang bestaat tussen deze schijnbare tegenstellingen. En dat een crisis dus niet alleen maar bedreigend is. Ook voor ons is dit van toepassing. Een crisis is immers een normaal proces, waar ook organisaties soms doorheen moeten om weer verder te kunnen. Een crisis is vergelijkbaar met ziek worden, ziek zijn en beter worden. In wezen vertrouwde situaties waar wij in ons dagelijks leven heel vanzelfsprekend mee omgaan. Organisaties daarentegen blijken er vaak meer moeite mee te hebben.

Een crisis in een onderneming kan al ontstaan op het hoogtepunt van haar succes. Een fase waarin men weinig oog heeft voor de omgeving. Het omslagpunt wordt dan ook vaak niet herkend. De resultaten beginnen geleidelijk af te nemen en er ontstaat een onrustig gevoel binnen de organisatie. Ingrijpende maatregelen worden echter niet nodig geoordeeld. Zaken als de concurrentie, de conjunctuur of de Golfoorlog enz. worden tot oorzaak verheven. De spanningen binnen de organisatie nemen toe en de energie wordt naar binnen gericht. Symptomen worden bestreden met korte termijn maatregelen, maar: het werkt niet. De werkelijke oorzaak wordt nog niet onderkend, laat staan bestreden. Dan ontstaat een crisis. dat moment is niet moeilijk vast te stellen: de cijfers zijn meedogenloos. Het probleem wordt zichtbaar en er moeten maatregelen worden genomen. Meestal minder populaire, maar wel noodzakelijke ingrepen, die dan toch weer niemand blijken te verbazen. En dan komt de wil om weer beter te worden: het karakter van een organisatie.

Crises zijn net zo verbonden met de bedrijfscultuur als succes. Er is geen organisatie ter wereld die nooit in een crisis kan komen. Wat telt is het vermogen om goed met een crisis om te gaan. Op basis van onderling vertrouwen, moed, visie en doorzettingsvermogen. Dat bepaalt het delicate evenwicht tussen kansen en bedreigingen.

In het oude China wist men al dat succes niet eeuwig duurt. Een crisis echter ook niet !

Peter Tersteeg