De westerse leiders kwamen in juni 2009 in Normandië bijeen om D-day te herdenken: de geallieerde landing die 65 jaar eerder plaatsvond. De aanzet tot de militaire overwinning op Nazi Duitsland. Een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van de 20e eeuw.
We hebben allemaal op school geleerd dat door de landing van de Amerikanen de Duitsers verslagen zijn. Er was ook geen enkele reden om daar aan te twijfelen, want dat was nu eenmaal zo. Toch ? Maar wat is eigenlijk de rol van de Russen geweest in dit hele verhaal geweest ? Het is opmerkelijk, dat tijdens die recente herdenking in Normandië noch Nicholas Sarkozy, noch Gordon Brown gerefereerd heeft aan de Russische inspanningen om Nazi Duitsland te verslaan. Barak Obama zei in zijn speech dat Europa nog steeds bezet zou zijn door de Nazi’s als de landing in Normandië mislukt zou zijn. Ik denk dat dat een te simpele benadering is. De kans dat Europa nog steeds bezet zou zijn geweest door de Russen lijkt mij een realistischer beeld.
De Russen voelen zich (terecht ?) beledigd door de visie die het Westen propageert. Zij hebben in de oorlog 27 miljoen doden geteld; 90 % van de gesneuvelde Duitsers is gesneuveld aan het oostfront. Tegen de tijd dat de landing plaatsvond was het Rode Leger al bezig met een onstuitbare opmars in Oost–Europa. Ongeacht de inspanningen van de geallieerden zouden zij de Duitsers verpletterend verslagen hebben. Uit de memoires van Winston Churchill is op te maken, dat hij van mening was dat de Russen een dodelijk gevaar voor de Westerse wereld waren en dat daarom onmiddellijk een westelijk front gecreëerd moest worden en dat dit front zo oostelijk mogelijk in Europa gelegen moest zijn.
De herdenkingsspeeches in Normandië hadden dus best genuanceerder mogen zijn. Of is er toch sprake van perceptie- management ?
Peter Tersteeg
