Soms kom je van die mensen tegen die altijd zo glimlachend rondlopen.
Met zo’n blije blik omdat ze denken het licht gezien hebben. Als je met
ze praat kijken ze je meewarig aan omdat ze met je te doen hebben. Je
hebt het licht immers niet gezien. En voor dat je het weet gaan ze je
overtuigen wat een stumper je toch eigenlijk bent en dat het hoog tijd
wordt dat je je bekeert. Ik snap dat allemaal niet. En ik word daar
opstandig van.
Het leek mij goed dit onderwerp eens voor te leggen aan Bert
Bokhoven, de onbekende filosoof. Bert die met zijn briljante
denkvermogen met de hem zo kenmerkende eenvoud in staat is ons het licht
te doen zien van complexe onderwerpen. Een eerste spontane reactie van
Bert waren slecht twee woorden: dommigheid en onzekerheid. Domheid ziet
Bert in dit verband als het onvermogen zinnig na te denken. Hoewel een
wijs man – zoals Bert is - vanuit de wetenschap dat hij slechts weinig
weet, nimmer stellige beweringen zal doen is het Bert’s overtuiging, dat
de grote meerderheid van de mensen bestaat uit geboren en getogen
volgelingen, die hun pogingen tot conformisme verslijten voor
zelfstandig denken, en die het geringe beetje originele mensen-geest dat
ze zelf bezitten vooral gebruiken om meer ongebruikelijke mensen dan
zij zelf zijn te conformeren en terug te nivelleren tot hun eigen
niveau.
Ik kom die meewarige blik ook tegen bij gedrags”wetenschappers”. Of
gedragskundigen, zo u wilt. Als je niet tot hun bloedgroep behoort gaan
ze je quasi wetenschappelijk overtuigen en verheffen aannames en
theorieën met de arrogantie van het gelijk tot algemeen geldende
wetmatigheden. Als zouden zij de zwaartekracht verklaren en bevestigen.
In het eigen kringetje acteren sommigen als prima donna’s, hebben zelfs
volgelingen en staan – net als de domheid – altijd klaar om zichzelf te
bewonderen. Ik wordt er niet bien van. En toch wordt er naar deze
alpha’s geluisterd vanuit een kennelijke onzekerheid. Indekken tegen de
mogelijkheid dat als het dan toch mis gaat er in ieder geval een
deskundige geraadpleegd is. Heb dat vaak gezien als managementalibi's
bij reorganisatieplannen die voor heel veel geld getoetst moeten worden
door gerenommeerde adviesbureaus. Ook dreigementen en waarschuwingen
worden in de rapporten geuit. Als je niet naar hen luistert of het niet
met ons eens ben dan gebeuren er vreselijke dingen. Stuitend. Kan mij
niet voorstellen dat Einstein bij zijn theorieën waarschuwingen uitte
aan het adres van mensen die het niet met zijn theorieën eens waren. Ze
vielen hoogstens op hun snuffert.
Peter Tersteeg
