Onlangs was ik in Indonesië. Ik kwam daar in een klein restaurantje
waarvan de eigenaar van alles spaarde. Van oude bromfietsen to bekers
van Starbucks, van flessen sambal tot foto's van zichzelf. Ook zag ik er
een boek staan met de titel "Sucess for dummies". Een intrigerende
titel waar ik eens over na moest denken. Want is succes voorbehouden aan
slimmeriken ? Belangrijker nog is de vraag wat succes eigenlijk is. Een
moeilijke vraag die ik graag eens wil voorleggen aan Bert Bokhoven, de
onbekende filosoof. Bert, met zijn ongekend scherpe analytisch vermogen,
waarmee hij complexe zaken op onnavolgbare wijze direct terug kan
brengen tot de kern.
Op de vraag “wat is succes” kwam Bert in al zijn bescheidenheid
direct met de opmerking dat succes voor iedereen verschillend is. Voor
de één is succes een puur materiële aangelegenheid; voor de ander heeft
succes een meer immaterieel karakter. Hoewel succes volgens Bert in de
pure essentie het realiseren van gestelde doelen is, wordt er in het
spraakgebruik toch vaak iets anders bedoeld. Als er immers gezegd wordt
dat iemand succesvol is, dan heeft men het eigenlijk alleen maar over
geld. Iemand die simpelweg gelukkig is, wordt niet succesvol genoemd.
Ook iemand die gewoon succes heeft, zonder dat dit en vooropgezet doel
was, wordt succesvol genoemd, terwijl hij eigenlijk alleen geluk heeft
gehad. Voor zover je het behalen van succes geluk kunt noemen. Maar dat
is onderwerp voor een volgende discussie met Bert.
Terwijl ik daar zo eens verder over nadacht, moest ik toch weer terug
naar Bert met de vraag hoe het eigenlijk zit met succes in de tijd. Als
iemand succesvol is, is het dan klaar ? Of moet hij succes onderhouden ?
Of moeten er weer nieuwe uitdagingen of doelen gesteld worden om
wederom of nog steeds succesvol te zijn of te blijven. Ik moest denken
aan een meneer die onlangs naast mij in een hele lange file in Jakarta
stond. Hij zat in een knalgele Ferrari succesvol te zijn. Maar wel zo
succesvol dat iedereen het moest zien. En toen hij na een halfuurtje
weer ietsje harder kon gaan rijden en met veel motorgeronk verdween,
vroeg ik mij af of hij gelukkig was met zijn speeltje. Zou hij zichzelf
succesvol vinden ? Of misschien een heel klein beetje zielig als er
niemand bij is ? Ik weet het niet. Maar ik geloof niet dat ik met hem
zou willen ruilen, al was het maar omdat ik een Ferrari niet mooi vind.
Ik hou het maar op mijn eigen bolide waar ik heel blij mee ben.
Gelukkig kon Bert Bokhoven mij ook in deze met zijn wijsheden
terzijde staan. Het gaat er volgens Bert namelijk niet om of je
succesvol bent, want dat op zich betekent niets. Het gaat er om dat je
je kunt ontwikkelen tot een tevreden mens, die aan het eind van zijn
leven kan zeggen dat hij een mooi en gelukkig leven heeft mogen leven.
Dat zal voor iedereen anders zin, maar ik begrijp wat Bert bedoelt.
Peter Tersteeg